Dr. Ali Şeriati'nin İslam-Bilim adlı konferanslarından oluşan eserini dersler halinde yayına hazırladık. Site üyelerimiz ve ziyaretçiler burada yayınlanacak dersleri takip edebileceklerdir. Pazartesi ve Perşembe günleri yayınlanacak olan dersleri muntazam takip edip tartışan takipçiler muayyen bir vaktin sonunda bu önemli dersleri bitirmiş olacaklardır.
Derslerin bitiminde takipçiler tarih bilinci, tarih felsefesi, toplumsal tevhid ve toplumsal şirk, ideal insan, toplumbilim, tevhidi dünya görüşü, altyapı ve üstyapı, ideoloji olarak İslam, varoluşçuluk, materyalizm, alinasyon, Marksizm gibi birçok önemli konu hakkında önemli bilgiler edinmiş olacaklardır. Hem derslerin takibi hem de dersler üzerine yapılacak tartışmalarla Doktor'un öğrencileri olarak O'nun fikirlerini tanımış, tartışmış ve belki ümidimiz odur ki ilerilere taşımız olacağız.
Ali Şeriatî, çağımızın aydın din düşünürleri arasında önemli bir kişilik olarak yerini almıştır. Onun önemi, verdiği düşünce savaşımından doğmaktadır. Bir aydın olarak erdiği bilinci halkıyla paylaşma çabasıyla oradan oraya koşup durmuştur.
Kitaplarıysa bu koşuşturmanın haritası gibidir. Toplumsal eylemlerin temeli olan düşünme eylemini her yaştan, her kesimden öğrencileriyle birlikte yaratmak, düşünmeye toplumsal boyut kazandırmak için her şeyini vermeye hazır olmuştur hep.
Şeriatî’nin söylediklerini anlayabilmek için onu bir din toplumbilimcisi olarak anlamak gereklidir. O, dine toplumsal bir temel, faal bir öğe olarak bakmaktadır. Dinin toplumdaki işlevi ilgilendirmektedir onu. Bir din düşünürü olarak hep bu dünyaya yöneliktir. İnsan ve toplum edimlerinin bu dünyadaki sonuçları önemlidir onun için.
Bu yüzden dinî terimleri yeni bir bakış açısıyla hayata kazandırma, onların toplumsal ve toplumbilimsel anlamlarını yeniden yaşar kılma çabasındadır.
Şeriatî, çalışma biçimi olarak Batı’dan oldukça çok şey almıştır. Onun başarısında bu olgunun etkisi göz ardı edilmemelidir. O, Batı kültürünün Doğu insanları üzerindeki yetkisine başkaldıran, onunla savaşan bir aydın olmak yanında Batı’da kullanılan bilimsel yöntemlerin aydın sorumluluk ve yükümlülüğünün de işin içinde olması koşuluyla iyi sonuçlar veren yöntemler olduğuna inanan bir düşünce adamıdır. Onun yönteme verdiği önem, çalışmalarına ayrı bir değer katmıştır.
İslam-bilim, Ali Şeriatî’nin Hüseyniye-i İrşad Kurumu’nda verdiği bir dizi derslerden oluşmaktadır. Şeriatî’nin, aynı adı taşıyan bir eseri daha vardır ki o da Meşhed’de verdiği derslerden oluşmaktadır. Elinizdeki İslam-bilim, Meşhed’de oluşan İslam-bilim kitabının devamı niteliğindedir.
İkinci İslam-bilim, yirmi yedi dersi içermektedir.
Şeriatî’nin ölümünden sonra oluşturulan yayın komisyonunca üç cilt olarak yayımlanan bu eserin Türkçesini okuyucuya, yararlanmada kolaylık olması açısından tek cilt olarak sunmayı uygun bulduk.
Şeriatî, eserine, amaçladığı İslam-bilimin ne olduğunu açıklamakla başlar. Söz konusu ettiği bilimle, yaygın kullanımda anlaşılan bilimin bir olmadığını, burada bilim derken daha çok tanıyış ve bilinci kastettiğini vurgular. Bunun ardından, inançların geometrik şekillerle ele alınmalarından söz eder. Bir inanç ya da ideoloji, geometrik şekil üzerinde anlatılıp açıklanabiliyorsa bu, o inanç ya da ideolojinin doğruluk ve mantıklılığının kanıtıdır, Şeriatî’ye göre.
Bu kitapta tarih bilinci, tarih felsefesi, toplumsal tevhid ve toplumsal şirk, ideal insan, toplumbilim, tevhidi dünya görüşü, altyapı ve üstyapı, ideoloji olarak İslam, varoluşçuluk, materyalizm, alinasyon, Marksizm gibi birçok önemli konu incelenip irdelenmiştir. Bu bakımdan kitap, bir başucu eseri niteliğindedir.
Okuyucuya aslına sadık, duru ve anlaşılır bir çeviri sunmaya çalıştım.
Başardıysam ne mutlu.
Faruk Alptekin
İSLAM BİLİM DERSLERİ
İNSANBİLİM; ÂDEM’İN YARATILIŞI
KABİLCİ, EGEMEN KUTUP; MÜLK-MÂLİK-MELE
HABİLCİ MAHKÛM KUTUP; ALLAH-HALK
İDEAL İNSAN; ALLAH’IN HALİFESİ
TEVHİD BİLGİSİNE GİRİŞ İÇİN BİRKAÇ KAYNAK
ÇOK TANRIYA İNANILABİLİR AMA BUNLARIN ÇATIŞKI
TEVHİDİ DÜNYA GÖRÜŞÜNDE “ÇOKLUK” VE “BİRLİK”
“DOĞRU ANLAMA” ADINDA TEK BİR GÜÇ
KUR’AN’IN DİLİYLE TEVHİDE DAYALI DÜNYA GÖRÜŞÜ
TOPLUMSAL ALTYAPI [STRUCTURE SOCİALE]
KÖLELİĞE DAYALI ÜRETİM ALTYAPISI
FEODALİTE DÖNEMİNDE ÜRETİM ALTYAPISI
BURJUVAZİ DÖNEMİNDE ÜRETİM ALTYAPISI
TARİH FELSEFESİ OLARAK VAROLUŞÇULUK
TARİH FELSEFESİ; BİR DOĞU EKOLÜ
KARŞILAŞTIRMALI YA DA ÖLÇMELİ İSLAM
KALKALIM VE BİR ADIM ÖNE YÜRÜYELİM
GEÇİŞ DÖNEMİNDE FIRSAT ISTIRABI
UMUTSUZLUK KARANLIĞINDA BİR IŞIK
İSLAM TARİHİ, İLK İSLAM’IN BİLİNÇLENDİRİCİ VE
UYANDIRICI KAYNAĞINA BİR TÜNEL
SEYYİD CEMAL VE ABDUH’UN YAPTIKLARI
DİNİ GÖRÜŞÜN BAŞLANGICI, ŞİRK Mİ YOKSA TEVHİD Mİ?
DİNİ GÖRÜŞÜN BAŞLANGICI ŞİRK MİDİR?
DİNİ GÖRÜŞÜN BAŞLANGICI TEVHİD MİDİR?
TANRILARIN YARATICISI KRON! [CHRON]
ZEUS; TANRILARIN AKIN ETMELERİNİN BAŞLAMASI
İKİCİLİK; HAYRIN VE ŞERRİN YORUMU
TEVHİDİN DÜNYA GÖRÜŞÜ DOĞRULTUSUNDA İNSANBİLİM
GERÇEK VE DOĞRU TANIMIYLA AHLAK
GÜNÜMÜZ İNSANININ BUNALIMI, AHLAK BUNALIMI
FELSEFEDE MATERYALİST, AHLAKTA İDEALİST
CEHALET, ÇIKAR VE KORKU; BEŞERÎ SAPMANIN TEMEL ETKENLERİ
HAC; TEVHİD VE İSLAM’IN ÖZDEŞ CİSİMLENİŞİ
İSLAM’IN ALTYAPISI ANLAMINDA TEVHİD
TEVHİD TEMELİ ÜZERİNE İSLAM ÜSTYAPISI
A. İSLAM İDEOLOJİSİNİ ELİNDE TUTAN ÜÇ KOL BULUNMAKTADIR:
HEDEFSİZLİK; İNANÇ VE AMEL ARASINDA YABANCILIK
KUŞKUCU DÜNYA GÖRÜŞÜ [SCEPTİCİSME]
SAÇMACI [ABSURDE] DÜNYA GÖRÜŞÜ
BENMERKEZCİ DÜNYA GÖRÜŞÜ [EGOCENTRİSME]
KUR’AN VE ÖĞRETİLER AÇISINDAN TARİH
TOYNBEE’NİN TEZİ VE “TARİHİN HAREKETE GEÇİRİCİ ETKENİ”
TARİHİN HAREKETE GEÇİRİCİ ETKENİ
ÇEŞİTLİ İNANIŞLARDA TARİHİN MOTORU
KARŞILIKLI SALDIRI VE SAVUNMA DOĞRULTUSUNDA TARİHİN HAREKETİ
IŞIĞIN HAREKETİ GİBİ ŞAŞIRTICI BİR HAREKET
ÖLMEMEK İÇİN ACİZCE BİR SAVUNMA
MARX’IN HAYATININ ÜÇ DÖNEMİNDE MARKSİZM
BİLİMİN GENELLEŞMESİ YA DA AVAMİLEŞMESİ
BİRİNCİ DÖNEM; GENÇ MARX, FİLOZOF MARX
İKİNCİ DÖNEM; TOPLUMBİLİMCİ MARX
MANTIKSAL ÇÖZÜMLEME; ÇÖZÜMLEME TÜRÜNÜN EN MANTIKSIZI!
AŞKTA KAYBETMEKTEN DOĞAN UKDE VE ÖFKE
İDEOLOJİ DEĞİL TARİHİN HAREKETİNİN BİLİMSEL YASALARININ KEŞFİ
ON DOKUZUNCU YÜZYILDA MARKSİZM
İNSANLA ESERİN YA DA İNSANLA ESERİNİN İLİŞKİSİ;
MARX’IN ÖĞRETİSİNDE İNSANIN [SUJENİN] TANIMI
BİLİMSEL MARKSİZM VE DEVLET MARKSİZMİ
HEGEL’İN TARİH FELSEFESİYLE MARKSİZMİN TARİH FELSEFESİ ARASINDAKİ TEMEL AYRILIK
MARKSİZMDE ALİNASYON VE "İŞ-İHTİYAÇ" DİYALEKTİĞİ
İŞ, ÜRETİM MESELESİ VE İŞÇİYLE İLGİSİ
İSLAM ÖĞRETİSİNİN YETİŞTİRDİKLERİ
TOPLUMSAL DİYALEKTİK, SOSYALİZM, MÜLKİYETİN OLUMSUZLANMASI
SERMAYEDARLIĞIN AKLININ BAŞINA GELMESİ
BİRİNCİ DERSİN SORU VE CEVAPLARI
ÜÇÜNCÜ DERSİN SORU VE CEVAPLARI
ÂDEM’İN MİRASI ADLI KONUŞMANIN ÖNSÖZÜ
DİNLER TARİHİ DÖRDÜNCÜ DERSİNİN SORU VE CEVABI