Tanıma ve anlama meselesi, bilme meselesinden ayrı bir şeydir. Tanıma ve bilme arasındaki ayrımı bilmeyen biri, ne bir şeyi tanıyabilir, ne de bir şeyi bilebilir, isterse tanınmış bir bilgin, büyük bir allame olsun. Bir kitap ya da bir ekol ile ilgili olarak pek çok şey bilen, ama ne o kişiyi, ne o ekolü, ne de o eseri tanıyan bir sürü insan vardır. İslam âlimlerinden kimileri, İslam’ı tanımaktadırlar. Kimileri ise İslam âlimidirler ama İslam’ı tanımıyor olabilirler. Bunun tersine kimileriyse İslam’ı tanımakla birlikte İslam âlimleri arasında yer almazlar.
İslam, ne kültür, ne de ilimdir, İslam bir inanç ekolüdür. İslambilim de tahsil edilmesi gereken bir kültür ve bilimler dizgesi değildir. Elbette İslam ilimleri ve İslam kültürü, oldukça değerli ve zengin olup İslam uygarlığının övünç kaynağıdır. Ama İslambilim, İslam ideolojisi anlamındadır, İslam ilimleri anlamında değil.
İÇİNDEKİLER
Ali Şeriati
Yayıncının Notu
Farsça Yayıncının Notu
ONUNCU DERS
Kur’an ve Ekoller Açısından Tarih
ON BİRİNCİ DERS
Toynbee’nin Tezi ve “Tarihin Harekete Geçirici Etkeni”
Bütün Kusurlar ve Gecikmeler İçin Bir Özür Dileği
Tarihin Harekete Geçirici Etkeni
Çeşitli İnanışlarda Tarihin Motoru
Providence
Tarihin “Saldırı” ve “Savunma” Doğrultusunda Hareketi
Dinin Yenilenmesinin Gereği
Tehlike
Işığın Hareketi Gibi Şaşırtıcı Bir Hareket
Ölmemek İçin Acizce Bir Savunma
Sürekli Devrim
Tabiatın Sertliği
Max Weber ve Kişilik Kuramı
ON İKİNCİ DERS
Marks’ın Hayatının Üç Döneminde Marksizm
“Marksizm” Bilimin Genelleşmesi ya da Avamileşmesi
Değişen İnsanın Üçlü Hayatı
Marks’in Hayatının Üç Dönemi
Birinci Dönem: Genç Marks, Filozof Marks
İkinci Dönem: Toplumbilimci Marks
Mantıksal Çözümleme: Çözümleme Türünün En Mantıksızı
Uyuşum Kapitalizmi
Din Karşıtlığı Ukdesi
“Ukde”nin Anlamı
Aşkta Kaybetmekten Doğan “Ukde” ve “Öfke”
Marks ve Proudhon
Bilim Dili, Siyaset Dili
İdeoloji Değil, Tarihin Hareketinin Bilimsel Yasalarının Keşfi
Marks’ın Son Yüzü
Marksist Marks
ON ÜÇÜNCÜ DERS
Öğretilerin Avamîleştirilmesi
Marksizmde Tarih Felsefesi
ON DÖRDÜNCÜ DERS
“Düşünce” ve “Eylem” İlişkisi
Kardeşlerim
ON BEŞİNCİ DERS
19. Yüzyılda Marksizm
Praxis Nedir?
İnsanla Eserin veya İnsanla Eserinin İlişkisi
Marks’ın Öğretisinde İnsanın (Sujenin) Tanımı
Marksizm Öğretisinde Üç Temel Hareket
Felsefe
ON ALTINCI DERS
Bilimsel Marksizm ve Devlet Marksizm’i
Cebrin Tanımı
Belirleyicilik Çeşitleri
Tarihsel Materyalizm
Diyalektik Determinizm
Hegel’in Tarih Felsefesiyle Marksizm’in Tarih Felsefesi Arasındaki Temel Ayrılık
Praxis
Materyalizm ve İdealizm
ON YEDİNCİ DERS
Marksizm’de Alinasyon ve “İş-İhtiyaç” Diyalektiği
Praxis
EKLER
Âdem’in Mirası Adlı Konuşmanın Girişi
Tarih ve Dinlerin Tanınması Konusu İkinci Dersinin Soru ve Cevabı
Dinler Tarihi Dördüncü Bölümün Soru ve Cevabı